Yazarlar İçin Kılavuz
GSSB – Global Social Sciences Bulletin dergisi, sisteme yüklenen makalelerin değerlendirilmesi ve yayınlanması ile ilgili standart bir süreç yönetimi ve bazı ilkeler belirlemiştir. Bu nedenle yazar(lar)ın dergiye gönderecekleri makaleler için bazı önhazırlıklar yapmaları, makaleleri sisteme yüklerken bazı hususlara dikkat etmeleri, değerlendirmeye alınan makalelerin süreç yönetiminde bazı usul ve esaslara uymaları gerekmektedir.
- Yazarlar Tarafından Dosya Yükleme Öncesinde/Esnasında Yapılması gerekenler
Makale yazarlarının aktif rol aldığı bu aşamada gerçekleşen işlemler ve dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır;
- Makale yazarları, makalelerin dergi ilke ve politikaları ile yayın alanına uygun olup olmadıklarını kontrol etmelidir. Makale ve dergi uyumu söz konusu ise makalenin dergiye gönderilmesi kararı alınmalıdır.
- Makalenin yazar(lar)ı çalışmalarını dergi web sitesinde yer alan dergi şablonuna yerleştirmeleri gerekir. Şablona yerleştirilmemiş çalışmaların öndeğerlendirme sürecine geçilememektedir. Başta ilk sayfa olmak üzere şablonun kaydırılmaması ve özenle doldurulması gerekmektedir.
- Makalenin ilk sayfasında (şablonda belirtilen yerlerde) yazar bilgilerinin (ad soyad, unvan, çalışılan kurum/birim, e-posta, orcid) ve makale bilgilerinin (Türkçe/İngilizce başlık, varsa açıklamaları, özet/abstract, anahtar kelimeler/keywords, atıf bilgisi vs.) tam ve doğru olarak yazılmış olması gerekmektedir.
- Makale, dergi web sayfasında yer alan yazım kurallarına göre gözden geçirilmelidir. Özellikle atıf verme ve kaynakça kısımlarının düzenlenmesinde özen gösterilmesi gerekmektedir. Şekil, tablo, grafik, resim vb. görsellerin özenli ve uygun bir şekilde dizayn edildiğine emin olunmalıdır.
- Makale Yazımı: Makalenin orijinal bir konu ve içeriğe sahip olması gerekir. Orijinal araştırma makalesi kaleme alanlar, konuyu özgün bir şekilde ve nesnel bir tartışma ile ele almalıdır. Makale, başkalarının çalışmayı tekrarlamasına izin vermek için yeterli ayrıntı ve referansları içermelidir. Hileli veya bilerek yanlış beyanlar etik dışı davranış teşkil eder ve kabul edilemez. Makaledeki veriler, bilgiler, fikirler, iddialar, referanslar, kaynaklar vd. unsurlar yazar(lar)ın fiili ve hukuki sorumluluğundadır.
- Özgünlük: Yazar makaleyi sisteme yüklemekle (göndermekle), makalenin orijinal olduğu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığı ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığı konusunda teminat vermiş sayılır. Başka dilden çalışmaların Türkçeye çevrilerek kendi yayını gibi göndermek suç unsurudur. Dergiye gönderilen çalışmalar mevcut imkânlar kapsamında özgünlük açısından kontrol edilir. Uygun olmayanlar reddedilir. Bu noktadaki her türlü hukuki sorumluluk yazar(lar)a aittir.
- Orijinal Kaynak Kullanımı ve Atıf Yapma: Yazar(lar), tamamen özgün eserler yazdıklarından ve başkalarının eserlerini veya sözlerini kullanmışlarsa, bunun uygun şekilde alıntılandığından emin olmalıdır. Üçüncü taraflarla konuşma, yazışma veya tartışmalarda olduğu gibi özel olarak elde edilen bilgiler, kaynağın açık ve yazılı izni olmadan kullanılmamalıdır. Yapılan doğrudan ve dolaylı atıfların hukuki uygunluk içerisinde ve bilimsel kurallar çerçevesinde etik ilkelere uygun olarak atıf yapılması gerekmektedir.
- Görüntü Bütünlüğü: Bir görüntüde belirli bir özelliği geliştirmek, karartmak, taşımak, kaldırmak veya eklemek kabul edilemez. Yazarlar, dergi tarafından uygulanan grafik görseller için belirlenen politikaya uymalıdır. İlgili görüntülerin kullanımındaki hukuki, etik ve bilimsel kurallar ile dergi politikalarına uyulması gerekmektedir.
- Çoklu ve Eşzamanlı Yayın: Bir yazar aynı araştırmayı içeren makalesini birden fazla dergisinde yayımlamamalıdır. Makalelerin sadece başlığının değiştirilmesi, özetlenmesi vb. yöntemler kullanılarak bu gibi davranışların ortaya konması akademik teamül ve etik ilkeleri kapsamında kabul edilemez. Bir yazar, özet şeklinde yayınlanmış olması dışında, daha önce yayınlanmış bir makaleyi başka bir dergide değerlendirilmek üzere sunmamalıdır. Aynı makalenin aynı anda birden fazla dergiye gönderilmesi etik dışı davranıştır. Bu durumun tespit edilmesi halinde diğer dergi ile iletişim kurularak çalışmaların her iki dergiden de kaldırılması sağlanacaktır. Konuda ÜAK ve yazarların bağlı bulunduğu üniversite etik kurulları başta olmak üzere gerekli mercilere başvuru yapılacaktır.
- Dergi şablonunda da açıklandığı üzere makalenin içeriği kontrol edilmelidir. Makale bölümlerinin tam ve uygun bir şekilde dizayn edilip edilmediği kontrol edilmelidir.
- Makale Başlık Yazımı: Makale başlığının açık ve anlaşılır olması gerekir. Makale başlığı çalışmanın içerik ve amacını karşılamalıdır. İçerikle ilgili olmayan ve içeriği tam olarak yansıtmayan abartılı/yanıltıcı başlıklar bilimsel bir uygunluk taşımamaktadır. Başlıkların en çok 15 kelime olması gerekir. Tüm makalelerde Türkçe ve İngilizce başlıkların kullanılması zorunludur. Her iki dildeki başlıklar da birbirinin aynı olması gerekir. Başlığı oluşturan kelimelerin ilk harfleri büyük, diğer harfleri küçük yazılmalıdır. Bu konuda yazım kuralları esas alınmalıdır. Başlık seçiminde çalışmanın odak ve kapsamı esas alınmalıdır.
- Makale Özet Yazımı: Özet kısmı "Türkçe" 120 - 250 kelime arasında olmalıdır. Özet sonunda içeriğe uygun en az 3 ve en çok 5 adet "anahtar kelime" yer almalıdır. Özetin Abstract kısmı Türkçe özet metnin ve anahtar kelimelerin "İngilizce" çevirisi olarak hazırlanmalıdır. Bu kısımların başlıkları olan "ÖZET" ve "ABSTRACT" kelimeleri büyük harflerle, koyu renkle, önce ve sonrasında "6 nk" paragraf boşlukları olacak şekilde yazılmalıdır. Türkçe ve İngilizce özet bölümleri başlıklarıyla birlikte 3,5 paragraf girintisi ile, iki yana yaslı olarak, 9 punto ile hazırlanmalıdır. Özet metin italik olarak yazılacaktır. ÖZET, içerik olarak “çalışmanın konusu, amacı, önemi, metodu ve temel sonuçları” şeklinde sıralanarak yazılmalıdır. Özet içinde GİRİŞ kısmında olması gereken ifadeler kullanılmamalıdır. Özet kısmında tanım, iddia, atıf vd. kullanımlara yer verilmemelidir.
- Makale Anahtar Kelimeler Yazımı: Makalelerde en az 3, en çok 5 adet anahtar kavrama yer verilmesi gerekir. Dergi yazım kurallarına göre dergi şablonuna bu kavramlar yerleştirilmelidir. Kavramların başlık ile uyumu önemlidir. Anahtar kelimelerin (kavramların) kendi içinde sıralanmasında özelden genele doğru gidilmesi (tümevarım) tavsiye edilmektedir. Anahtar kelimelerin ek almadan yalın halleri ile ifde edilmesi önerilmektedir.
- Makale Giriş Yazımı: Çalışmalarda genel metin “1.GİRİŞ” başlığı ile başlar. Makaleninin GİRİŞ kısmında çalışma için temel olan kavramlar, teoriler vd. unsurlar kısaca ele alınır. Çalışmanın gerçekleştirilmesindeki amaç açıkça ortaya konur. Yapılan çalışmanın benzer çalışmalardan benzerlik ve farklarına değinilir. Özellikle bu çalışmanın bilim dünyasına ne gibi yenilik getirdiği, farklı ne kattığı vb. unsurlar açıkça ifade edilmelidir. Çalışmanın giriş kısmının son paragrafı makalenin hazırlanmasındaki metodolojiyi içermelidir. Özette olduğu gibi burada da metodoloji kısaca ortaya konulmalıdır. İsteğe bağlı olarak çalışmanın ana bölümlerine de yer verilebilir. GİRİŞ ana başlığına bağlı alt başlık(lar) oluşturulamaz. Yani Giriş tek bir başlık altında yazılmalıdır.
- Makalede Kavramsal ve Kuramsal Kısımların Yazımı: Araştırmanın konu, amaç ve içeriğine göre kavramsal ve kuramsal açıklamaların yapılması, teorik unsurların sunulması genellikle bu ana başlık içerisinde ortaya konur. İhtiyaç olması halinde alt başlıklar da kullanılabilir. ANA BAŞLIK ve alt başlık sayıları ihtiyaca göre çeşitlendirilebilir ve sayıca arttırılabilir. Bu konuda herhangi bir sınırlandırma yapılmamaktadır. İhtiyaç olması halinde ana başlıklara bağlı alt başlıklar kullanılabilir. Bir ana başlık altında sadece bir alt başlık kullanılması tavsiye edilmez. Alt başlıklar açılırken aynı düzlemde en az iki alt başlığın açılması daha uygun olacaktır. Bununla birlikte hiçbir ana ve alt başlığın bir şekil, tablo, grafik, resim, veri özeti vb. materyaller ile başlatılması uygun değildir. Başlık sonrasında kısa da olsa bir açıklama olması gerekir. Ayrıca şekil, tablo, grafik vb. materyallerden sonrasında kısa da olsa bunlar ile ilgili açıklamalar yapılmalıdır. Görsellerin ara açıklamalar yapılmadan peşpeşe sıralanması tavsiye edilmez. Alt başlıklara bağlı daha alt düzey başlıklar için de bu durumlar geçerlidir.
- Uygulamalı Makalelerde Metodoloji Bölümünün Yazılması: Teorik çalışmalar için zorunlu değildir. Ancak veri analizi, gözlem, deney vb. çalışmalarda yapılan araştırmanın metodolojisi ile ilgili ayrı ve kapsamlı bir ana başlık açılması gerekmektedir. Yazarların bu ana başlığı kendi ihtiyaçlarına ve araştırmanın amacına göre dizayn etme özgürlükleri vardır. Bu kapsamda alt başlıklar açılması tavsiye edilir. Bir zorunluluk olmamakla birlikte makale şablonunda yer alan alt başlıklandırma tavsiye edilmektedir.
- Uygulamalı Makalelerde Ek Bilgi/Belge Gönderimi: Araştırmanın hakemler tarafından incelenmesi esnasında ihtiyaç duyulması ihtimaline karşı çalışmalara ait varsa anket ya da görüşme soruları metni ile veri toplama izni onam formu gibi evrakın da “ek dosya” olarak sisteme yüklenmesi gerekmektedir.
- Makale Sonuç Bölümünün Yazılması: Sonuç kısmında BULGULAR tekrar edilmemelidir. Makale sonunda ulaşılan temel sonuçlar yazar tarafından uygun görülen bir sistematiğe göre sırasıyla ve özet olarak sunulmalıdır. Literatürde daha önce yapılmış benzer çalışmaların sonuçları ve araştırma sonuçlarının karşılaştırılması önemlidir. Bu çalışma ile litaratüre ne kazandırıldığının belirtilmesi yerinde olacaktır. Çalışmanın son kısmında bu konuda ileride çalışma yapacak olası araştırmacılar için ne gibi tavsiyerin olduğu belirtilmelidir. Bu kapsamda çalışmanın kısıtları, literatürdeki ihtiyaçlar vs. de dikkate alınmalıdır.
- Makale Kaynakça Kısmının Hazırlanması: Kaynaklar SOYAD’a göre ALFABETİK olarak sıralanmalıdır. Dergimize gelen makalelerde ençok karşılaşılan eksiklik KAYNAKÇA’nın düzenlenmesinde yaşanmaktadır. Özellikle isimlerin uzun halinin yazılması gerektiğinin göz ardı edildiği görülmektedir. Bu konuda yazım kurallarında belirtilen detaylara dikkat edilmesi önemle rica edilir.
- Makale Bildirim/Açıklamalar Kısmının Hazırlanması: Her makalede SONUÇ ve KAYNAKÇA kısımları arasına aşağıdaki bildirim metinleri eklenir. Yazarların ve makalenin içeriğine göre ilgili şablonun gerçeğe uygun bir şekilde doldurulması gerekmektedir. Birden çok yazarlı makaleler de yazar katkı beyanları da dikkate alınmaktadır. ---YAZAR BEYANI: Bu makale Araştırma ve Yayın Etiğine uygundur. Beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması yoktur. Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır. Makale yazım ve intihal/benzerlik açısından kontrol edilmiştir. Makale, “en az iki dış hakem” ve “çift taraflı körleme” yöntemi ile değerlendirilmiştir. Makalede kullanılan ölçek için yazar(lar) tarafından ölçeğin orjinal sahibinden izin alındığı beyan edilmiştir. Yazar(lar), dergiye imzalı “Telif Devir Formu” belgesi göndermişlerdir. Bu araştırmanın yapılması ile ilgili olarak …………………………..…… Üniveritesi Etik Komisyonundan ..../…../2023 tarih ve …..… sayılı “Etik İzni Belgesi” alınmıştır. / Mevcut çalışma için mevzuat gereği etik izni alınmaya ihtiyaç yoktur. Bu konuda yazarlar tarafından dergiye “Etik İznine Gerek Olmadığına Dair Beyan Formu” gönderilmiştir.--- tek yazarlı çalışmalarda “yazar katkıları” metni silinerek aşağıdaki metin “yazar beyanı” kısmının sonlarına eklenecektir. Eklenecek Metinler: Yazar, çalışmanın tüm bölümlerine ve aşamalarına tek başına katkıda bulunmuştur. “YAZAR KATKILARI: Kavramsallaştırma, orijinal taslak yazma, düzenleme – Y1 ve Y2, veri toplama, metodoloji, resmi analiz – Y1 ve Y2, Nihai Onay ve Sorumluluk – Y1 ve Y2. / Conceptualization, writing-original draft, editing – Y1 and Y2, data collection, methodology, formal analysis – Y1 and Y2, Final Approval and Accountability – Y1 and Y2.” NOT: Varsa TEŞEKKÜR, İTHAF vb. bildirimler “yazar beyanı” ve “yazar katkıları”ndan sonra aynı şekilde düzenlenmelidir.
- Yazar(lar) tarafından makalenin turnitin vb. bir benzerlik/intihal programı üzerinden taratılarak son benzerlik durumunun kontrol edilmesi tavsiye edilir. Ancak sisteme herhangi bir benzerlik raporu yüklenmeyecektir. Benzerlik raporu dergi tarafından üretilerek sisteme kaydedilecektir.
- Makale yazar(lar)ı dergi yönetim sistemine üye olurlar. Sorumlu yazar, dergi yönetim sistemine “yazar” rolü ile giriş yapar.
- Sistem üzerinden “makale gönder” menüsüne giriş yapılarak, mevcut yönlendirmeler doğrultusunda makale dosyası sisteme yüklenir. Bu esnada “üst veri” bilgileri sisteme kaydedilir. Makale dosyasında yazar bilgileri de dâhil olmak üzere tüm bilgilerin olması gerekmektedir. Sisteme hakem dosyası yüklenmeyecektir. Bu dosya daha sonra dergi editörü tarafından oluşturulacaktır.
- Makalenin sisteme yüklenmesi esnasında, çalışmanın etik durumunu belirtir dosyanın da yüklenmesi gerekmektedir. Etik izni gerektiren makaleler için “Etik Kurulu İzin Formu” yüklenmesi gerekir. Bu durumda olmayan çalışmalar da ise “Etik Beyan Formu” yüklenmesi gerekir. Her halükarda çalışmanın etik durumunu gösterir bir belge sisteme yüklenecektir. Bu durum daha sonra sekretarya ve/veya editör tarafından kontrol edilecektir. Makale metninde çalışma ile ilgili etik bilgisine yer verilmelidir.
- Makalenin sisteme yüklenmesi esnasında dergi web sayfasında boş şablonları bulunan “Telif Devir Formu”, “Çıkar Çatışması Formu” ve “Yazarlar Katkı Beyan Formu” belgelerinin de yüklenmesi gerekir. Süreç esnasında makale başlığı ve/veya yazarlar ile ilgili bir değişiklik söz konusu olursa yayın sürecinde bu belgeler güncel duruma göre yeniden düzenlenecektir.
- Çıkar Çatışması Bildiriminde Bulunma: GSSB Dergisine gönderilen makaleler ile ilgili olarak yazarların kendi arasında ve yazar(lar)ın herhangi bir kurum, kuruluş, kişi vb. ile başta mali olmak üzere herhangi bir çıkar çatışmasının olmaması gerekmektedir. Yazarlar, makaleleriyle ilgili çıkar çatışmalarını (varsa) bildirmelidirler. Eğer makalede dolaylı veya dolaysız ticari bağlantı (varsa istihdam edilme, doğrudan ödemeler, hisse senedine sahip olma, firma danışmanlığı, patent lisans ayarlamaları veya hizmet bedeli vb. gibi) veya çalışma için maddi destek veren kurum mevcut ise yazarlar, kullanılan ticari ürün, firma vb. ile ticari hiçbir ilişkisinin olmadığını ve/veya varsa nasıl bir ilişkisinin olduğunu bildirmelidir. GSSB Dergisi genel ve kapsamlı çıkar çatışmalarının mevcut olduğu durumlarda makale yayınını uygun görmemektedir. Ancak eserin yayınının içeriğini ve niteliğini etkilemeyecek düzeyde bilinen çıkarlar bu kapsamda değerlendirilmemektedir. GSSB dergisine gönderilen çalışmalarda herhangi bir çıkar çatışmasının olması halinde bunun açıkça ve ayrıntılı olarak belirtilmesi gerekmektedir. Dergi editör(ler)i ve yayın kurulu tarafından beyan edilen çıkar çatışması değerlendirilir. Bu kapsamda makalenin dergiye KABULÜ/REDDİ ile ilgili karar verilir. Bu hususlardaki hukuki, etik, bilimsel vb. sorumluluklar tamamen yazar(lar)a aittir. Çıkar çatışması olması durumunda çıkarın adını, türünü, içeriğini, düzeyini/derecesini/miktarını, taraflarını ve varsa diğer detaylarını detaylı olarak belirtiniz.
- Yazarlık ve Katkıda Bulunma: Makale yazarlarının gönderilen çalışmaya esas “fikir”, “tasarım”, “denetleme”, “kaynaklar”, “veri toplama/işleme”, “analiz/yorum”, “literatür taraması”, “metin yazımı/düzenleme”, “eleştirel inceleme” ve “diğer” kıstaslarına göre katkı oranları (yüzdelikleri) örnek beyan formuna göre kayıt altına alınır. Makalenin yazarları tarafından imzalanan bu belge dergi sistemi ve diğer arşiv kayıtlarında saklanır. Makale yayınlanmadan önce “Sonuç – Kaynakça” bölümleri arasında özet bildirim metni içerisinde yazar katkılarına kısaca yer verilir. Makalenin hazırlanmasında doğrudan katkısı olmayan kişilerin yazar olarak eklenmesine izin verilmez. Makale sürecinde (yazım) doğrudan katkısı olan kişilerin de yazar olarak eklenmesi gerekmektedir. Yazar sıralaması ile katkı oranları arasında bir doğru orantı olması beklenir. Yazarlık, çalışmanın konseptine, tasarımına, yürütülmesine veya yorumlanmasına önemli katkılarda bulunanlarla sınırlı olmalıdır. Önemli katkılarda bulunanların tümü ortak yazarlar olarak listelenmelidir. Çalışmaya örneğin dil düzenlemesi gibi çok az katkıda bulunanlar varsa bunların teşekkür bölümünde belirtilmeleri gerekir. Sorumlu yazar, tüm ortak yazarların makalenin son halini görüp onayladığından ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiğinden emin olmalıdır. Yazarların, makalelerini göndermeden önce yazarların listesini ve sırasını dikkatlice gözden geçirmeleri ve orijinal gönderim sırasında kesin yazar listesini sağlamaları beklenir. Editör yalnızca istisnai durumlarda makale gönderildikten sonra yazarların eklenmesini, silinmesini veya yeniden düzenlenmesini dikkate alacaktır. Tüm yazarlar bu tür herhangi bir ekleme, çıkarma veya yeniden düzenlemeyi kabul etmelidir. Yazarlar eser için ortak sorumluluk alırlar
- Yazar Değişikliği Talepleri: Yazar listesindeki yazar isimlerinin eklenmesi, silinmesi veya yeniden düzenlenmesi ancak makale kabul edilmeden önce ve ancak dergi Editörü tarafından onaylandığı takdirde yapılabilir. Böyle bir değişikliği talebi olursa Editör, sorumlu yazardan (a) yazar listesindeki değişikliğin nedeni ve (b) tüm yazarlardan eklemeyi kabul ettiklerine dair yazılı onay (belge/e-posta/vs.), talep eder. Editör, yalnızca istisnai durumlarda, makale kabul edildikten sonra yazarların eklenmesini, silinmesini veya yeniden düzenlenmesini dikkate alacaktır. Yazar değişikliği gerekçelerinin hukuk kurallarını, etik ilkelere ve akademik teamüllere uygun olması gerekmektedir.
- Makale Kabul Tarihleri: Dergiye makale gönderimi için herhangi bir tarih sınırlaması öngörülmemiştir. Editör ve yayın kurulu tarafından makalenin hangi sayıda ve sırada yayına alınacağına karar verilir. İlgili karara göre makalenin baskı dizgisi işlemleri yapılır. Makalelerin yayınlanacak sayıya alınmasında “kabul tarihi” esas alınır. Daha yalın bir ifadeye göre makaleler “kabul alma tarihlerine göre” ilk sayıya alınır. Makale üst sayı sınırına ulaşılması durumunda diğer kabul almış makaleler aynı usul ile bir sonraki sayıya alınır. Yazarlar için şeffaflık oluşturması açısından bu kural uygulanır. Aynı sayı içerisindeki makalelerin kendi içinde sıralanması ise tamamen editör ve yayın kurulunun inisiyatifindedir. Makalelerin konusu, içeriği, diğer makaleler ile benzerliği, yazar özellikleri vd. unsurlara göre genel bir değerlendirme yapılarak sayı içinde sıralamalar yapılır. Sayıya yetişmeyen ya da sıra gelmeyen makaleler sonraki sayılara alınacağı için yılın her anında makale kabul süreçleri devam etmektedir. Dergi yönetimi, bazı önemli durumlarda (aşırı yoğunluk gibi) yazarları olumsuz etkilememek ve dergi süreç yönetiminde kalite standartlarını korumak amacıyla belirli bir süreyle “yeni makale alımı” sürecini durdurabilir. Bu konuda karar dergi editörü ve yayın kurulu tarafından birlikte alınır.
- Makalenin Sisteme Yüklenmesi ile Makale Öndeğerlendirme Sürecinin Gerçekleştirilmesi İşlemleri
Makalenin dergiye yüklenmesi işlemlerinin sona ermesi ile dergi yönetim süreci başlar. Bu süreçte aktif olan taraf daha çok dergi yönetimidir. Yazar bazı durumlarda aktif bir rol almaktadır. Bu aşamada gerçekleşen işlemler için yazarların yapması ve dikkat etmesi gereken hususlar şunlardır;
- Editör tarafından makalenin konusu, içeriği, şekilsel unsurları, metodolojisi vd. hususları kontrol edilir. Bir hata/eksiklik var ise sorumlu yazara bu durum bildirilerek istenen standartların sağlanması istenmektedir. Sorumlu yazar tarafından geçerli işlemler yapıldıktan sonra makale yazım editörüne yönlendirilir.
- Yazım editörü, makalenin şablona doğru bir şekilde yerleştirilmiş olmasını, yazım kurallarına uygun bir şekilde yazılma durumunu vd. yazımsal unsurları kontrol eder. Güncelleme ihtiyacı var ise durum sorumlu yazara bildirilir ve sistem üzerinden yönlendirme yapılır. Çok küçük düzeydeki hata ve eksiklikler yazım editörü tarafından doğrudan düzeltilmektedir. Yazım editörü güncel son dosyayı sisteme yükleyerek süreci editöre yönlendirir.
- Editör tarafından “turnitin” programı üzerinden intihal/benzerlik kontrolü yapılır. Dergi benzerlik/intihal politikasına aykırı bir durum tespit edilirse durum sorumlu yazara bildirilir. Sorumlu yazar tarafından gerekli düzenleme işlemleri yapılarak süreç tekrar editöre yönlendirilir. Editör yeniden intihal/benzerlik taraması yaparak bu süreci sonuçlandırır.
- Editör tarafından makale dil editörüne yönlendirilir. Dil editörü, makalenin Türkçe-İngilizce başlık, özet, anahtar kelime vb. uyumu ile yabancı dil kullanımı hakkında değerlendirme yapar. Çok küçük düzeydeki hata ve eksiklikler yazım editörü tarafından doğrudan düzeltilmektedir. Güncellenmesi gereken hususlar var ise durum sorumlu yazara bildirilir. Yazar, güncellemelerini yaparak son kontrol için süreç tekrar editör üzerinden “dil editörüne” yönlendirilir. Dil editörü gerekli onaylama işlemini yaptıktan sonra güncel dosyayı sisteme yükleyerek işlemini sona erdirir. Bu aşamada süreç işlemleri tekrardan editöre geçer.
- Veri analizlerine dayalı çalışmalarda makale “istatistik editörü” tarafından incelenir. Araştırmanın metodolojisi, analizi, bulguları ve genel değerlendirmesi teknik olarak kontrol edilir. Güncellenmesi gereken hususlar var ise durum detaylı olarak sorumlu yazara bildirilerek gerekli güncellemelerin yapılması sağlanır.
- Ön kontrol sürecinin son aşamasında editör ve/veya alan editörü makale ile ilgili sürecin devam ettirilmesi ya da ettirilmemesi hususundaki kararlarını verirler. Makalenin devamına yönelik “olumsuz” bir karar alınmışsa süreç sonlandırılarak makale iade/red edilir. Sürecin devamı konusunda “olumlu” bir karar alınmış ise makale değerlendirme aşamasına geçilir. Bu aşama editör tarafından sorumlu yazardan bir güncelleme talep edilirse yazar(lar) tarafından ilgili güncellemelerin yapılması beklenmektedir.
- Hakem Değerlendirme Süreci ve Yapılacak İşlemler
Makalelerin bilimsel olarak uzmanlar (hakemler) tarafından değerlendirildiği bu süreç ile makalenin yayınlanmasına yönelik son karar verilir. Süreç yönetimi editör ve/veya alan editörü tarafından gerçekleştirilir.
GSSB Dergisi, makale değerlendirmelerinde “çift kör hakem” ve “yazar - hakem kimlik gizliliği” ilkelerini benimsemiştir. Bu sebeple yazar(lar)ın ad(lar)ı ya da kimliklerini açık edecek tüm bilgiler makale metninden kaldırılarak hakem değerlendirme dosyası oluşturulur. Bu dosya sisteme ayrıca yüklenerek hakemlerin incelemesine hazırlanır.
Editör tarafından makale değerlendirmesi (akran değerlendirme) için en az iki uzman hakem tespit edilir ve makaleyi değerlendirmek üzere sistem üzerinden ataması yapılır. Hakemlerin makale konusu ile ilgili alanlardan seçilmesi ve konu ile ilgili uzmanlığının bulunması gerekir. Hakemler en az doktora mezunu olması gerekir. Hakem seçiminde yazarlardan daha üst unvanlı olması esas alınır. Hakemler birbirinden ve yazar(lar)dan farklı kurumlarda olmaları gerekiyor. Hakem kimlikleri asla yazar(lar)a iletilemez. Hakem kimliğini ortaya çıkaracak unsurlar ortadan kaldırılır.
- Hakemler değerlendirme yapmayı kabul ederler ise makaleyi bilimsel kurallara göre değerlendirirler. Hakem uygun görürse makale metni üzerine ya da ayrı bir belgeye tavsiye/değerlendirme notları alabilir. Değerlendirmesine esas bu dökümanları sisteme yükleyerek yazar incelemesine sunar. Sonrasında da her hakem sistem üzerinde bulunan hakem değerlendirme formunu doldurur. Editör tarafından alınacak ara/nihai karar neticesinde yazar çalışması üzerinde ilgili güncellemeleri yaparak makaleye son halini verirler. Bu süreçte kendisinde bulunan dosya üzerinden işlem yapamazlar. Tüm güncellemelerin sistem üzerinde bulunan güncel dosya üzerinden yapılması gerekmektedir. Aksi bir durum süreci gereksiz yere uzatacaktır.
- Editör, hakem raporlarını da esas alarak makalenin RED/KABUL edilmesine yönelik nihai kararını verir. Bu kapsamda ihtiyaç duyarsa yazar(lar)dan ek güncellemeler talep edebilir. Yazarlar bu düzenlemeyi yapmakla mükelleftirler.
- Editör ve yayın kurulu nihai kararı alır ve makale sahip(ler)ine durumu yazılı olarak bildirir.
- Yayın Aşaması Süreci ve Yapılacak İşlemler
Yayınlanmak üzere kabul edilen makalelerin yayınlanmasına yönelik işlemler ve süreç yönetimi bu aşamada gerçekleşir. Süreç yönetimine editör ve/veya alan editörünün yanı sıra yayın editörü de dâhil olur.
- İş yoğunluğuna göre yayın editörü, alan editörü ve genel editör işbirliğinde öncelikle belge kontrolü yapılır. Yayın için gerekli olan “etik belgesi”, “telif devir formu”, “çıkar çatışması beyanı”, “yazarlar katkı beyan formu” gibi belgelerin tam, istenilen standartlarda ve güncel oldukları kontrol edilir. Eksik ya da hatalı belge var ise süreç sorumlu yazara yönlendirilerek bilgi ve belgelerin tamamlanması sağlanır. Yazar(lar)ın bu süreçte görevlerini hızlı, özenli ve eksiksiz olarak yerine getirmesi beklenmektedir.
- Editör, makalenin içeriksel ve şekilsel kontrolünün sağlanması amacıyla çalışmayı son okuyucuya gönderir. Son okuyucu tarafından şablon, yazım kuralları, imla hataları, anlatım bozuklukları, noktalama işaretleri vb. unsurlar açısından son kontroller yapılır. Basit düzeltmeler son okuyucu tarafından yapılarak makalenin son hali sisteme yüklenir. Makale ile ilgili makul sınırları aşan düzeltmeler sorumlu yazar tarafından yapılır. Dergi kurulunda dizgi editörü/sorumlusu yok ise makale dizgisi son okuyucu tarafından da yapılabilir.
- Dizgiye hazır hale gelen çalışma ihtiyaç duyulursa son kontrol için sorumlu yazara iletilebilir. Yazar onayı sonrası makale yayınlanmaya hazır hale gelmiştir.
- Yayın sonrası yapılacak İşlemler ve Süreç Yönetimi
Makalenin sayıda yayınlanması ile genel olarak makale süreç yönetimi sona ermiş olur. Bununla birlikte tanıtım işleri, indeks veri girişleri, bazı hukuksal sorumlulukların yerine getirilmesi, olası düzeltme/güncelleme taleplerinin değerlendirilmesi, olası etik ihlali gibi şikâyetlerin incelenmesi vd. iş ve işlemler bu süreçte gerçekleştirilir.
- Yazarlar tarafından sonradan fark edilen hata ya da eksiklikler ile ilgili düzeltme/güncelleme talepleri gelmesi halinde bu husus yayın kurulu ve editör tarafından birlikte değerlendirilir. Talep, dergi yayın ilke ve politikalarına uygun ise gerçekleştirilir. Uygun olmayan talepler nedenleri açıklanarak reddedilir. Son sayıda yayınlanan makalelerdeki güncellemeler asıl metin üzerinden yapılır. Daha önceki sayılara ait düzenlemeler için yeni sayıda “düzeltme bilgisi” yayınlanır. Bu durumda asıl metin üzerinde düzeltme/güncelleme yapılmaz.
- Etik ihlali, çıkar çatışması, telif/paten ihlali vb. şikâyetler olması halinde ilgili durum incelenir ve sonucuna göre işlemler yapılır. Bu husustaki işlem ve süreçler detaylı olarak yayın ilke ve politikalarında belirtilmiştir. Bu süreçte yazar(lar)dan istenilen bilgi ve belgelerin eksik ve hızlı bir şekilde gönderilmesi gerekmektedir.
- Hata Bildirimi: Bir yazar yayınlanmış çalışmasında önemli bir hata veya yanlışlık fark ettiğinde, derhal dergiye bildirimde bulunmalıdır. Editör tarafından gerekli görüldüğü takdirde makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için işbirliği yapmak da yazarın yükümlülüğüdür. Editör veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın hata içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, editöre bilgi vermek de dâhil olmak üzere editörle işbirliği yapmak yazarın yükümlülüğüdür.