Doğruluk Tablosu Ve Çözümleyici Çizelgeyle Farklı Yollardan Geçerlilik Denetlemeleri

Yazarlar

Anahtar Kelimeler:

Doğruluk Tablosu, Çözümleyici Çizelge, Çıkarım, Geçerlilik, Denetleme Yolu

Öz

Çıkarımların geçerlilikleri, farklı yöntemlerle denetlenebilir. Bu yöntemlerin bazılarında birden fazla yol izlenebilir. Doğruluk tablosu ve çözümleyici çizelge bu türden birer yöntemdir. Doğruluk tablosu yönteminde önermelerin farklı durumlarda aldıkları doğruluk değerleri dikkate alınır; çözümleyici çizelge yönteminde ise bileşik önermeler en basit bileşenine kadar ayrıştırılır. Bu çalışmada; doğruluk tablosu ve çözümleyici çizelge yöntemleriyle çıkarımların farklı yollardan nasıl denetlenebilecekleri gösterilmektedir. Bu doğrultuda, doğruluk tablosu yöntemine yönelik dört, çözümleyici çizelge yöntemine yönelik de iki denetleme yolu üzerinde durulmaktadır. Doğruluk tablosuyla ilgili denetlemelerde öncüllerin ve sonucun aldıkları değerlere, öncüllerin ve sonucun değilinin aldıkları değerlere, öncüllerin tümel evetleme eklemiyle birbirine bağlanıp elde edilen önermeyi koşul önermesi eklemiyle sonuca bağlayarak oluşturulan önermenin aldığı değerlere göre denetlenme yollarıyla kısa yoldan denetleme yoluna; çözümleyici çizelgeyle ilgili ise öncüllerin alt alta, sonucun değilinin de öncüllerin altına yazılarak çözümlemeye gidilen yolla öncüllerin tümel evetleme önermesi eklemiyle birbirine, sonucun da koşul önermesi eklemiyle öncüllere bağlanarak elde edilen önermenin değilinin alınıp çözümlemeye gidilen yola yer verilmektedir.

Yazar Biyografisi

  • Fikret OSMAN, Bursa Uludağ Üniversitesi

    Doç. Dr. Fikret OSMAN, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Mantık Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Mantığın Aritmetik Denklem Dilinin Geleneksel/Klasik Akıl Yürütme Biçimlerine Uygulanması: Frege’nin Begriffsschrift’i Bağlamında Doğrudan ve Dolaylı Çıkarımların İki Boyutlu Notasyonu, Delilli Yüklemli Tasımlar: Güçlü Geçerli Yüklemli Tasımların Birer Delilli Tasım Olarak İfade Edilmesi, Geleneksel/Klasik Mantığın Modern/Sembolik Yorumu: İki Değerli Kiplikli Olmayan Mantık Açısından Bir Değerlendirme, Modern Mantığa Giriş -I: İki Değerli Mantık, Modern Mantık Açısından Teolojik Çıkarımlar ve Tanrı Üzerine Konuşmanın Anlamı: Din Dilinin Mantıksallığı Problemi (Yayımlanmış Doktora Tezi) adlı kitapların yazarı, Wittgenstein Üzerine (J. Hintikka) adlı kitabın da çevirmenidir. Mantık ve dil felsefesi alanlarında uzmandır.

İndir

Yayınlanmış

2025-07-14